Informacja Urzędu Miejskiego w Kartuzach w sprawie gminnego systemu oświaty
Informacja Urzędu Miejskiego w Kartuzach w sprawie gminnego systemu oświaty
Szanowni Państwo!
Od kilku lat Urząd Miejski w Kartuzach jest słownie atakowany przez jednego z radnych za kształt naszego systemu oświaty. W nawracających monologach jak mantra wraca zarzut, że Urząd powinien zmienić obwody szkół, że powinien zorganizować w pobliskich Kartuzom mniejszych szkołach tylko nauczanie początkowe, że powinien utworzyć dodatkową szkołę podstawową w Kartuzach i wozić dzieci wiejskie do Kartuz. Co chwilę wracają oskarżenia dotyczące jakoby nieustannie wolnych kilku sal przy SP nr 1 w Kartuzach. W jednej
z ostatnich wypowiedzi, radny posunął się nawet do stwierdzenia, że stan oświaty w Kartuzach jest „fatalny” przy jednoczesnym obarczeniu winą za ten stan obecnego Burmistrza wraz z kadrami Urzędu.
Niejednokrotnie na posiedzeniach Komisji Oświaty Rady Miejskiej w Kartuzach, jak i na posiedzeniach Rady wyjaśnialiśmy ostatnie zmiany prawa wpływające na warunki lokalowe w szkołach, jak i niezbędne do podjęcia decyzje ukierunkowane na rozbudowę szkół gminnych, a przez to konieczność odsunięcia w czasie budowy kolejnych sal gimnastycznych. Niestety argumenty słowne nie trafiają do Pana radnego Andrzeja Pryczkowskiego zupełnie, stąd też koniecznym się stało publiczne wyjaśnienie okoliczności wpływających na obecny stan oświaty w Gminie Kartuzy.
Szanowni Państwo, poniższe wyjaśnienia są być może szerokie, ale w naszej ocenie niezbędne dla dokładnego przedstawienia wszystkich uwarunkowań, które Gmina musiała wziąć pod uwagę, aby sprostać wszystkim wymogom ustawowym. Zapraszam Państwa do wczytania się i do samodzielnej oceny okoliczności, w jakich musiała działać Gmina i do których dostosowała się w trosce o dobro wszystkich dzieci.
We wrześniu 2014 r., kiedy w następstwie reformy oświaty 6-latki (ur. 2008 r.) obowiązkowo poszły do szkół w 13 szkołach Gminy Kartuzy mieliśmy 204 oddziały z 4470 uczniami. Równocześnie z tą zmianą wprowadzono zapis, który ograniczał liczbę uczniów klas I-III w oddziale do 25. W wielu placówkach, szczególnie na obszarze miejskim gminy koniecznym stało się utworzenie po dwa oddziały w roczniku co spowodowało pojawienie się zmianowości. W roku 2016, wprowadzono kolejną reformę i do pierwszej klasy znów poszły dzieci od 7 roku życia, w 217 oddziałach uczyło się 4624 uczniów. Ta decyzja spowodowała wydłużenie czasu pobytu dziecka w przedszkolu z 3 do 4 lat i wywołała negatywny skutek finansowy dla samorządu, ponieważ spadła wysokość subwencji (kwoty przyznawanej przez Rząd na realizację zadań oświatowych), a przyznawana na dzieci przedszkolne dotacja jest zdecydowanie niższa niż subwencja. Równolegle z tymi działaniami Rząd wprowadził górny limit opłaty za przedszkole - 1zł za każdą dodatkową godzinę pobytu dziecka w przedszkolu.
Efektem wszystkich wyżej wymienionych zmian ustawowych są rosnące wydatki na edukację. W tym czasie szkoły podstawowe były 6- cio klasowe z tzw. „zerówką”, a starsze dzieci uczyły się w 3- letnich gimnazjach. Nasza Gmina prowadziła jedno samodzielne gimnazjum (Gimnazjum Nr 1 w Kartuzach) i 3 w zespołach szkół (ZS w Kiełpinie, ZS w Staniszewie i ZSO Nr 2 w Kartuzach). Jednak rok szkolny 2016/17 był ostatnim, w którym do gimnazjów trafili nowi uczniowie. Od tego momentu - decyzją rządu - rozpoczęła się ich stopniowa likwidacja. W międzyczasie w życie weszła kolejna ustawa dotycząca oświaty zgodnie, z którą od roku szkolnego 2017/2018 gminy mają obowiązek zapewnienia wszystkim dzieciom w wieku przedszkolnym (3-6 lat) miejsca w placówce. W razie braku miejsca w wybranym przez Rodziców przedszkolu, Burmistrz musi pisemnie wskazać rodzicom inne publiczne przedszkole umożliwiając realizację edukacji przedszkolnej przez dziecko.
W roku szkolnym 2018/2019 gimnazja opuścił ostatni rocznik kończący klasy III. Od 1 września 2019 r. przestały funkcjonować gimnazja, a szkoły podstawowe zostały przekształcone w 8 klasowe. W następstwie nowych przepisów mury szkół podstawowych musiały pomieścić nie tylko dodatkowe 2 roczniki uczniów (7 i 8 klasy), ale też dzieci w wieku przedszkolnym. I tak we wrześniu 2017 r. mieliśmy 231 oddziałów, a w 2019 r. 237 oddziałów (pomimo utraty jednego rocznika, liczba oddziałów wzrosła). Trudności lokalowe w naszych placówkach zostały spotęgowane przez kolejne decyzje Rządu nakładające na Samorząd obowiązek organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów (dodatkowe godziny, które pedagodzy i psycholodzy realizują z dziećmi najczęściej w salach lekcyjnych), zwiększenie liczby godzin do dyspozycji dyrektora, utworzenie gabinetów profilaktyki przedmedycznej, a także stołówek szkolnych. Mając na uwadze skutki reformy zrodził się pomysł aby przenieść Liceum Ogólnokształcące Nr 2 w Kartuzach (wchodzące w skład ZSO Nr 2 na Osiedlu Wybickiego) do budynku po Gimnazjum Nr 1 na ul. Piłsudskiego w Kartuzach i zmienić obwody dla uczniów szkół podstawowych z Kartuz. Nasza propozycja nie została jednak zaakceptowana przez Radnych i nauczycieli obu placówek oświatowych i 9 marca 2017 r.
Rada Miejska w Kartuzach podjęła uchwałę Nr XXXI/355/2017 w sprawie ustalenia planu sieci szkół podstawowych na terenie Gminy Kartuzy. Przewodniczącym Rady Miejskiej w Kartuzach był wtedy Pan Andrzej Pryczkowski. Następnie na podstawie art. 117 ust.4 oraz art. 191 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe, samorządy zostały zobowiązane w terminie do 30 listopada 2017 r. do podjęcia uchwał stwierdzających przekształcenie sześcioletnich szkół podstawowych oraz zespołów szkół w ośmioletnie szkoły podstawowe. Rada Miejska w Kartuzach z tym samym przewodniczącym 29 listopada 2017 r. podjęła Uchwałę Nr XLI/467/2017 w sprawie stwierdzenia przekształcenia sześcioletnich szkół podstawowych oraz zespołów szkół, dla których organem prowadzącym jest Gmina Kartuzy w ośmioletnie szkoły podstawowe. Mimo iż od samego początku reformy Rządowej polegającej na przekształceniu 6- letnich szkół podstawowych w 8-letnie, deklarowałem poparcie dla tej reformy, to w następnych latach niejednokrotnie podejmowałem próby zmiany obwodów szkół, aby odciążyć „przeludnione szkoły”, tak aby zmniejszyć w nich liczbę oddziałów, zachowując nadal 8-klasową strukturę. Potwierdzeniem naszego działania jest fakt, że przed przyjęciem Uchwały Nr X/90/2019 Rady Miejskiej w Kartuzach z dnia 15 maja 2019 r. w sprawie ustalenia planu sieci szkół podstawowych mających siedzibę na obszarze Gminy Kartuzy, podjąłem próbę zmiany obwodu dla szkół w Kiełpinie i Dzierżążnie.
Podjęte przez mnie czynności w marcu 2019 r. spotkały się z sprzeciwem ze strony wielu Radnych i mieszkańców części wsi Mezowo oraz Dzierżążna-Pikarni, pomimo tego, że zmiana nie naruszała struktury 8 klasowej szkoły w Dzierżążnie, a miała na celu poprawę warunków nauki dla dzieci części wsi Mezowa i Dzierżążna-Pikarni, które chcieliśmy dowozić do nowo oddanego skrzydła szkoły podstawowej w Kiełpinie. Wziąłem pod uwagę również postulaty radnych o pozostawienie w Szkole Podstawowej w Prokowie i Szkole Podstawowej w Łapalicach klas I-III i oddziałów przedszkolnych, a klasy starsze dowożone miałyby być do szkół w Kartuzach. Jednakże i ta propozycja nie miała szans na powodzenie i uzyskanie pozytywnej opinii Pomorskiego Kuratora Oświaty, również została odrzucona przez mieszkańców wsi, których zgodnie z wymogami prawa akceptacja w sprawie likwidacji szkoły jest niezbędna. Dodatkowo część Radnych Rady Miejskiej w Kartuzach, nie wyrażała poparcia dla tej inicjatywy, co było zgodne z moimi założeniami jako Burmistrza, aby sieć szkół w naszej gminie pozostała bez zmian i aby wszystkie szkoły były 8-klasowe. Po reformie oświaty poza Szkołą Podstawową Nr 1 w Kartuzach, która funkcjonuje teraz w dwóch budynkach, najwięcej uczniów przybyło w następujących szkołach:
Szkoła Podstawowa Nr 2 w Kartuzach 2017- 434 uczniów, 2019- 627 uczniów (+193);
Szkoła Podstawowa w Grzybnie 2017- 138, 2019- 198 uczniów (+60);
ZKiW Brodnica Górna 2017- 281 uczniów, 2019- 339 uczniów (+58);
ZKiW Dzierżążno 2017- 297 uczniów, 2019- 348 uczniów (+51);
Szkoła Podstawowa w Łapalicach 2017- 90 uczniów, 2019- 139 uczniów (+49).
Dlatego, aby poprawić dzieciom warunki do nauki rozbudowaliśmy Szkołę Podstawową Nr 2 w Kartuzach i rozbudowujemy szkołę w Łapalicach. Następną szkołą, która bardzo potrzebuje poprawy warunków lokalowych jest Zespół Kształcenia i Wychowania w Brodnicy Górnej, którego uczniowie obecnie uczą się w 3 budynkach.
Opisywane przez Pana Pryczkowskiego zmiany organizacyjne, które z dnia na dzień miałyby polepszyć komfort pracy ucznia i nauczyciela w rzeczywistości nie są tak proste i szybkie jak opisuje Pan Radny. Na podstawie art. 89 ust. 1, 3 i 9 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2020 poz. 910 z późn. zm.) szkoła prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego może zostać zlikwidowana z końcem roku szkolnego przez organ prowadzący szkołę, po zapewnieniu uczniom możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu. Organ prowadzący zobligowany jest, co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji, zawiadomić o tym zamiarze rodziców uczniów szkoły i właściwego kuratora oświaty. W myśl art. 89 ust. 9 ustawy Prawo oświatowe przepisy ust. 1-8 stosuje się odpowiednio w przypadku przekształcenia szkoły.
Procedura przekształcenia z dniem 31 sierpnia danego roku wymaga podjęcia przez Radę Miejską uchwały intencyjnej, wyrażającej zamiar przekształcenia danej szkoły. Dopiero podjęcie takiej uchwały upoważnia Burmistrza do dalszego postępowania przewidzianego w art. 89 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe. Do przekształcenia szkoły (w trybie likwidacji) niezbędne jest uzyskanie pozytywnej opinii Kuratora Oświaty. W praktyce okazuje się, że niełatwo ją uzyskać. W 2020 r. Pomorski Kurator oświaty nie zgodził się na zmiany w Szkole Podstawowej w Piaszczynie i Słosinku (Gmina Miastko), polegające na przekształceniu tych placówek w szkoły o strukturze klas 1-3 z oddziałami przedszkolnymi. W lutym tego samego roku Pani Kurator nie zgodziła się na likwidację Szkoły Podstawowej Nr 3 w Ustce i przekształcenie Szkoły Podstawowej Nr 2 wydając negatywne opinie w obu tych sprawach. Negatywnie zaopiniowano również wnioski prezydenta Gdyni w sprawie likwidacji i przekształcenia czterech gdyńskich szkół, wchodzących w skład Zespołu Sportowych Szkół Ogólnokształcących przy ul. Władysława IV 54.
Niejednokrotnie Pan Pryczkowski podnosił kwestię likwidacji dwóch innych szkół w Gminie Ustka. Tu jednak sprawa wygląda zupełnie inaczej niż w szkołach naszej gminy. W 2012 r. Gmina Ustka zdecydowała się na przekazanie 3 wiejskich szkół w zarząd ich dyrektorom bądź stowarzyszeniom, wśród nich były zlikwidowane w lutym 2020 r. Szkoła Podstawowa w Gąbinie i w lutym 2021 r. Szkoła Podstawowa w Wytowie. Obie szkoły rok przed swoją likwidacją zostały ponownie przejęte przez Gminę Ustka. Zarówno do Szkoły Podstawowej w Gąbinie na dzień 1 września 2019 r. oraz Szkoły Podstawowej w Wytowie na dzień 1 września 2020 r. nie uczęszczał żaden uczeń.
Warto jednak pamiętać, że sieć publicznych szkół podstawowych powinna być zorganizowana w sposób umożliwiający wszystkim dzieciom spełnienie obowiązku szkolnego blisko domu. Plan sieci publicznych szkół podstawowych prowadzonych przez gminę ustala Rada gminy. Rada gminy, podejmując uchwałę o sieci dąży do tego, aby szkoły podstawowe były szkołami o pełnej strukturze i funkcjonującymi w jednym budynku lub jego bliskiej lokalizacji (na podst. Art.39 upo). Jako organ prowadzący szkół jesteśmy zobowiązani do przestrzegania obowiązujących przepisów prawa, niezależnie od tego jak nasze działania są przez Pana Pryczkowskiego oceniane.
Niezależnie od tych wszystkich wymogów, które Gmina musi wypełniać, jednocześnie dbaliśmy o ciągłe doposażanie naszych szkół w sprzęt i urządzenia poprawiające warunki nauczania dla naszych uczniów. W ostatnich kilku latach (2016-2020) pozyskaliśmy ze środków Unii Europejskiej 16 185 797,44 zł, dzięki czemu mogliśmy utworzyć nowe oddziały przedszkolne w Kiełpinie, Łapalicach, Staniszewie, Brodnicy Górnej i Kartuzach, jak również dodatkowe wyposażenie zyskały nasze pozostałe szkoły i przedszkola. Ponadto doposażyliśmy sale komputerowe we wszystkich szkołach, sale lekcyjne zostały doposażone w multimedialne tablice, a w każdej szkole znajduje się kompletnie wyposażony gabinet logopedyczny. W ubiegłym roku pozyskaliśmy 264 999,90 zł na zakup laptopów w ramach programów „Zdalna szkoła” i „Zdalna szkoła +”. Dzięki temu wyposażenie naszych szkół jest na bardzo wysokim poziomie, dorównującym szkołom w dużych miastach.
Nieustannie sięgamy po środki z PFRON, aby pomóc naszym niepełnosprawnym uczniom. Pozyskaliśmy 270 364,10 zł na dofinansowanie do zakupu 2 busów do przewozu dzieci niepełnosprawnych oraz do budowy podjazdów dla niepełnosprawnych przy ZSO Nr 2 w Kartuzach i ZKiW w Brodnicy Górnej, a także 240 000 zł w ramach programu „Posiłek w szkole i w domu” na doposażenie i poprawę standardu obecnie funkcjonujących stołówek w SP w Kiełpinie, ZSO Nr 2 w Kartuzach i SP Nr 2 w Kartuzach. W latach 2018-2020 dla ZKiW w Brodnicy Górnej, SP Nr 2 w Kartuzach, ZKiW w Dzierżążnie, SP w Grzybnie, SP w Mirachowie, SP w Prokowie i SP w Koloni pozyskaliśmy 543 803 zł na wyposażenie klasopracowni , zaś w 2018 r. 432 024 zł na wyposażenie nowo wybudowanej części SP w Kiełpinie.
Realizując zapisy ustawy z dnia 15 września 2017 r. o szczególnych rozwiązaniach zapewniających poprawę jakości i dostępności świadczeń opieki zdrowotnej, Gmina Kartuzy na podstawie umowy z 1.12.2017 r. otrzymała dotację celową z budżetu państwa w wysokości 87 100,00 zł, dzięki czemu wyposażono gabinety profilaktyki zdrowotnej we wszystkich szkołach prowadzonych przez Gminę Kartuzy. Jednocześnie poprzez zawarcie w dniu 18 listopada 2019 r. porozumienia z podmiotem Ekodent Sp. z o.o. w zakresie udzielenia świadczeń opieki zdrowotnej w dentobusie, wszyscy uczniowie szkół prowadzonych przez gminę Kartuzy otrzymali możliwość skorzystania ze świadczeń ogólnostomatologicznych. Harmonogram wizyt dentobusu w szkołach ustalają Dyrektorzy szkół z przedstawicielem podmiotu Ekodent.
Gmina Kartuzy poprzez realizację wielu rządowych programów m. in. Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa, Programu ograniczenia przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej, Sport dla Wszystkich-Upowszechnianie sportu dzieci
i młodzieży oraz Bezpieczna+, wspiera szkoły w zakresie wsparcia w wielu dziedzinach. Dzięki pozyskanym ponad 240 tys. zł możliwa była organizacja dodatkowych zajęć dla uczniów mających na celu poprawę bezpieczeństwa uczniów sprzyjających kształtowaniu postaw i nawyków bezpiecznego zachowania, organizację zajęć gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej oraz wzmocnienie aktywności czytelniczej społeczeństwa oraz rozwój bibliotek.
Warto wspomnieć o aktywności Dyrektorów szkół w pozyskiwaniu środków zewnętrznych w ramach m. in. konkursu #OSEWyzwanie, dzięki któremu szkoły otrzymały mobilne pracownie multimedialne, oraz programu ERASMUS+, który pozwolił swoim uczestnikom na wymianę doświadczeń edukacyjnych w przedstawicielami innych krajów.
Możemy być dumni, że pomimo trudności, z którymi nieustannie musimy się borykać, jesteśmy w stanie zadbać o rozwój naszej bazy oświatowej, aby stworzyć dla dzieci z naszej gminy godne warunki do nauki. W Staniszewie powstaje Centrum Edukacji Ekologicznej dzięki współpracy z Pomorskim Zespołem Parków Krajobrazowych oraz z Urzędem Marszałkowskim Województwa Pomorskiego. W Centrum Edukacji Ekologicznej będą się odbywać zajęcia w ramach tzw. zielonej szkoły oraz nową siedzibę zyska Kaszubski Park Krajobrazowy.
Mamy nadzieję, że również ze strony instytucji rządowych wkrótce będziemy mogli również liczyć na większe wsparcie w postaci dotacji inwestycyjnych na budowę sal gimnastycznych. Stosowne wnioski o dofinansowanie są przez Urząd przygotowywane i składane. Liczymy, że dzięki wsparciu rządowemu uda się polepszyć warunki dla wychowania fizycznego.
Urząd Miejski w Kartuzach