Kartuskie jeziora są już czyste!
Projekt pn. „Kompleksowa rekultywacja jezior: Mielenko, Karczemne, Klasztorne Małe i Klasztorne Duże w Kartuzach”
Inwestycja jest dofinansowana ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, dla którego instytucją pośredniczącą jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Dzisiaj (26.09.2023) w Kartuzach odbyła się konferencja poświęcona zakończeniu realizacji projektu pn. „Kompleksowa rekultywacja jezior: Mielenko, Karczemne, Klasztorne Małe i Klasztorne Duże w Kartuzach”.
W uroczystym spotkaniu, które poprowadziła Edyta Zientarska Kierownik Wydziału Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska uczestniczyli znamienici goście, wśród których głos zabrali:
- Mieczysław Grzegorz Gołuński Burmistrz Kartuz
- Jarosław Zielonka Zastępca Kierownika Projektu
- Dominik Bąk Zastępca Prezesa NFOŚiGW
- Marcin Horała Sekretarz Stanu Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej
- Piotr Karczewski Doradca Społeczny Prezydenta RP
- Dariusz Drelich Wojewoda Pomorski
- Szymon Gajda Prezes Zarządu WFŚiGW,
- a także prof. dr hab. inż. Jolanta Grochowska Kierownik Katedry Inżynierii Ochrony Wód i Mikrobiologii Środowiskowej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, który przez cały czas realizował i nadzorował badania oraz każdy kolejny etap prac. Wśród reprezentantów UWM nie sposób nie wspomnieć i podziękować tym najbardziej zaangażowanych w prace w Kartuzach jak dr inż. Michał Łopata, prof. dr hab. inż. Renata Augustyniak-Tunowska i dr hab. inż. Renata Tandyrak z Katedry Inżynierii Ochrony Wód i Mikrobiologii Środowiskowej UWM. To dzięki ich pracy możemy dziś wieńczyć sukces projektu.
Wszyscy mówcy byli zgodni co do jednego - ten niezwykle ważny projekt mocno zwiększa atrakcyjność turystyczną nie tylko samego miasta, ale i województwa pomorskiego i regionu Kaszub.
Po przybliżeniu realizacji projektu i wyników badań przyszedł czas na podziękowania, które razem z Burmistrzem Mieczysławem Grzegorzem Gołuńskim wręczał Przewodniczący Rady Miejskiej Andrzej Dawidowski.
* * * * *
Projekt pn. „Kompleksowa rekultywacja jezior: Mielenko, Karczemne, Klasztorne Małe i Klasztorne Duże w Kartuzach”
Realizowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, działanie 2.5. Poprawa jakości środowiska miejskiego, Oś priorytetowa II „Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu” Umowa o dofinansowanie nr POIS.02.05.00-00-0002/18-00 z dnia 12.09.2019 r.
Koszty kwalifikowane w ramach otrzymanej dotacji POIiŚ 2014-2020 wynoszą 58 519 279,83 zł.
Wartość dofinansowania UE w formie dotacji bezzwrotnej dla inwestycji wynosi 49 741 387,85 zł,
a wartość środków wkładu Gminy Kartuzy to kwota 8 777 891,99 zł
Przypomnijmy
- kartuski projekt był największym w Polsce z realizowanych w ostatnich latach projektów ekologicznych. Szczegóły projektu wraz z kolejnymi etapami jego realizacji mogliśmy śledzić na stronie www.kartuskiejeziora.pl,
- kartuskie jeziora stanowią ciąg jezior przepływowych połączonych rzeką Klasztorna Struga, która odprowadza swoje wody docelowo do rzeki Raduni (źródła wody pitnej dla miasta Gdańska), i poprzez Motławę do Martwej Wisły a następnie do Morza Bałtyckiego,
- kartuskie jeziora stanowią ok. 18% powierzchni całego miasta,
- powierzchnia zwierciadła wody wszystkich jezior objętych projektem wnosi 119,4 ha – największym z jezior jest Jezioro Klasztorne Duże (pow. 57,5 ha) a zdecydowanie najmniejszym – Jezioro Mielenko (7,8 ha).
Aby przystąpić do procesu oczyszczania kartuskich jezior niezbędne było przeprowadzenie ważnych prac wstępnych. Przebudowania wymagał cały system gospodarki deszczowej na terenie miasta Kartuzy, w taki sposób aby system ten nie miał negatywnego wpływu (tak jak ma to miejsce obecnie) na jakość wód kartuskich jezior. Prace te zostały zrealizowane w ramach innego projektu pn. „Zagospodarowanie wód deszczowych w mieście Kartuzy, w celu poprawy retencyjności zlewni i ochrony przed zmianami klimatu” o wartości 11 mln zł netto. Ten projekt został współfinansowany ze środków RPO WP 2014-2020 i zakończył się w 2019 roku.
Sam proces oczyszczania kartuskich jezior miał kilka ważnych etapów, w których realizowano różnego rodzaju prace. Np. na jeziorze Karczemnym niezbędne było przeprowadzenie w pierwszej kolejności usunięcie osadów dennych. Potem można było zastosować już na wszystkich 4. jeziorach kolejne środki jak rekultywację chemiczną polegającą na inaktywacji fosforu i rekultywację biologiczną poprzez zabiegi biomanipulacji.
Wzrost czystości jezior to także szansa na rozwój infrastruktury turystycznej. Bardzo dużą popularnością cieszą się promenady usytułowane na brzegach kartuskich jezior. Do tego powstają nowe miejsca wypoczynku i rekreacji jak plaża, przystań wodna i wypożyczalnia sprzętu pływającego.
Zakończenie realizacji projektu oczyszczania jezior w Kartuzach nie oznacza zakończenia dalszych działań, z których najważniejszym będzie teraz stały monitoring środowiskowy, związany zarówno z badaniami wód jezior oraz wód dopływów powierzchniowych do jezior i wylotów brzegowych, jak i monitoring biologiczny.
